|
આપણુ ગુજરાતઃ આગવુ ગુજરાત
|
1.એક ઝલક
|
સ્થાપનાઃ 1 મે, સ્થાપના : 1960
|
વિધાનસભાની
બેઠકોઃ 182
|
|
|
પંચાયતી
રાજનો અમલઃ 1 એપ્રીલ,1963
|
લોકસભાની
બેઠકો 26
|
|
|
પ્રથમ
રાજયપાલઃશ્રી મહેંદી નવાઝજંગ
|
રાજયસભાની
બેઠકોઃ 11
|
|
|
પ્રથમ
મુખ્યમંત્રીઃડો.જીવરાજ મહેતા
|
જિલ્લાઓમાઃ 26 તાલુકાઓ 225
|
|
|
પ્રથમ
પાટનગરઃ અમદાવાદ
|
ટાઉનઃ
264
|
|
|
વર્તમાન
પાટનગરઃ ગાંધીનગર
|
ગામડાઓઃ
18,192
|
|
|
મહાનગરપાલિકાઓ
: ૮ (અમદાવાદ, વડોદરા, સુરત, રાજકોટ, ભાવનગર, જામનગર, જૂનાગઢ અને ગાંધીનગર)
|
||
|
નગરપાલીકાઓઃ 169
|
તાલુકા
પંચાયતો 225
|
|
|
જિલ્લા
પંચાયતો 26
|
ગ્રામપંચાયતોઃ
13,187
|
|
|
વર્તમાન
રાજયપાલઃ ડો.કમલા બેનીવાલ (તા.27-11-2009
થી આજ
સુધી)
|
||
|
વર્તમાન
મુખ્યમંત્રીઃશ્રી નરેન્દ્રભાઇ મોદી
(તા.07-10-2001 થી આજ સુધી
|
||
|
ક્ષેત્રફળઃ 1,96,024 ચો.કિમી
|
||
|
વસ્તી: 6,03,83,628 (ઇ.સ 2011 મુજબ) વસ્તીગીચતાઃ 308
(પ્રતિ ચોરસ
કિમી)
|
||
|
વસ્તીઃ
પુરૂષો: 3,14,83,282; મહીલાઓ: 2,89,01,346
|
||
|
વસ્તી
પ્રમાણે ભારતનાં રાજયોમાં ગુજરાતનો ક્રમઃ દસમો
|
||
|
શહેરી
વસ્તી: 42.6
ટકા ગ્રામીણ વસ્તી: 57.4 ટકા
|
||
|
સાક્ષરતા
દરઃ કુલ 79.31 ટકા; પુરૂષો:
87.23 ટકા; મહીલાઓ:
70.73
|
||
|
સૌથી
વધુ સાક્ષરતાઃદાહોદ જિલ્લો (60.60
ટકા)
|
||
|
સૌથી
વધુ ગીચતાઃ સુરત જિલ્લો (1376)
|
||
|
સૌથી
ઓછી ગીચતાઃ કચ્છ જિલ્લો (046)
|
||
|
સૌથી
વધુ વસ્તી ધરાવતો જિલ્લોઃઅમદાવાદ (વસ્તીઃ 72,08,200)
|
||
|
સૌથી
વસ્તી ધરાવતો જિલ્લોઃ ડાંગ (વસ્તીઃ2,26,769)
|
||
|
વિસ્તારની
દ્રષ્ટીએ સૌથી મોટો જિલ્લોઃ કચ્છ (ક્ષેત્રફળ: 45,652) ચો.કીમી
|
||
|
વિસ્તારની
દ્રષ્ટીએ સૌથી નાનો જિલ્લોઃ ડાંગ (ક્ષેત્રફળ: 1,764) ચો.કીમી
|
||
|
વિસ્તારની
વિસ્તારની દ્રષ્ટીએ ભારતનાં રાજયોમાં ગુજરાતનુ સ્થાનઃ સાતમું
|
||
|
મુળ
વતનીઓઃ આદીવાસીઓ (કુનબી, કોંકણ, વારલી, ચૌધરી, ગામીત, ધાનકા, રાઠવા, હળપતિ,
ઘોડીયા, કોટવાળીયા અને ભીલ
|
||
|
આદિવાસીઓની
સૌથી વસ્તી ડાંગ જિલ્લામા (90 ટકા થી વધુ)
|
||
|
મૂખ્ય
ભાષાઃ ગુજરાતી,ભાષી પ્રજાઃ 89.36 ટકા
|
||
|
અન્ય
ભાષી પ્રજાઃકચ્છી – 1.57 ટકા,ઉર્દુ -2.17 ટકા,હિન્દી-1.26 ટકા,મરાઠી-0.79 ટકા
સિંધી-ટકા
અને અન્ય-4.09 ટકા
|
||
|
પ્રાથમિક
શાળાઓઃ 39,064
|
કોલેજોઃ 402
|
|
|
માધ્યમીક
શાળાઓઃ5,611
|
આશ્રમશાળાઓઃ 400
|
|
|
ટેકનિકલ
શિક્ષણ સંસ્થાઓઃડિગ્રી કક્ષાનીઃ 14 ડિપ્લોમા કક્ષાનીઃ34
|
||
|
યુનિવર્સિટઓઃ
11
|
મુખ્ય
ધર્મોઃ હિન્દુ,ઇસ્લામ,જૈન
|
|
|
ગ્રામવિધાપીઠોઃ
22
|
પાકા
રસ્તાઃ કિ.મી 72,165
|
|
|
ઓપન
યુનિવર્સિટીઓઃ 02
|
કાચા
રસ્તાઃ 6,637
|
|
|
પો.સ્ટ
ઓફીસઃ 6,276
|
જંગલ
વિસ્તારઃ 18,84,600 હેકટર
|
|
|
તાર
ઓફીસઃ 1,467
|
વેરાન
જમીનઃ 26,08,500 હેકટર
|
|
|
રાષ્ટ્રીય
ઉધાનોઃ 4
|
ખેડાતી
જમીનઃ1,05,57,700 હેકટર
|
|
|
અભયારણોઃ 22
|
રેલ્વેઃ
5,656 કિ.મી
|
|
|
રાજયોના
મતદારોઃ15 મી લોકસભાની ચુંટણીઃ30 એપ્રીલ,2009
|
ધર્મ
પ્રમાણે વસ્તીઃ
|
|
|
પુરૂષ
મતદારઃ 1,88,29,327
|
હિન્દુઃ 4,51,43,074
|
|
|
મહીલા
મતદારઃ 1,75,45,383
|
મુસ્લીમઃ 45,92,854
|
|
|
કુલ
મતદારઃ 3,63,74,710
|
જૈનઃ 5,25,305
|
|
|
માથાદિઠ
આવકઃ 12,975 (2000-2001)
|
ખ્રિસ્તીઃ
2,84,092
|
|
|
વસ્તીવૃદ્ધિ
દર ઇ.સ 1971 થી 81: 27.67 ટકા
|
શીખઃ
45.587
|
|
|
ઇ.સ
1981 થી 91: 21.19 ટકા
|
બૌધ્દ્વઃ
17,829
|
|
|
ઇ.સ 1991 થી 2001 :22.48 ટકા
|
અન્ય
|
|
|
ઇ.સ 2001 થી 2011 :
19.17 ટકા
|
||
|
સૌથી
વધુ વસ્તી વધારાનો દરઃ સુરત જિલ્લો 42.19
|
||
|
જાતિ
પ્રમાણ (દર પુરૂષોએ મહીલાઓની સંખ્યા) : 918
|
||
|
સૌથી
વસ્તી વધુ જાતિ પ્રમાણઃ 1007 મહીલાઓ (ડાંગ જિલ્લો)
|
||
|
સૌથી
જાતિ પ્રમાણઃ 788 મહીલાઓ (સુરત જિલ્લો)
|
||
3. જિલ્લા અને તાલુકા (2013 january )
ગુજરાત
રાજયની સ્થાપના પછી વહીવટી સરળતા માટે રાજયનાં પુર્વ મુખ્યમંત્રીશ્રી શંકરસીંહ
વાઘેલાએ 2 ઓકોમ્બર,1997 ના રોજ રાજયનાં જિલ્લાઓની પુનર્રચનાં કરી
હતી.આ પછી 2 ઓકટબોર, 2007
ના રોજ મુખ્યમંત્રીશ્રી નરેન્દ્ર
મોદીએ સુરત જિલ્લામાંથી 5 તાલુકાઓ
વડે તાપી જિલ્લાની રચના કરી હતી.
|
ક્રમ
|
જિલ્લો
|
જિલ્લા –
મથક
|
તાલુકા
|
|
1.
|
અમદાવાદ
|
અમદાવાદ
|
(1)દસક્રોઇ (2) દેત્રોજ (3) માંડલ (4) વીરમગામ
(5) બાવળા (6) ધોળકા (7) ધંધુકા (8) રાણપુર (9)બરવાળા (10)સિટી
|
|
2.
|
અમરેલી
|
અમરેલી
|
(1) અમરેલી (2) બાબરા (3) લાઠી (4) લીલિયા (5) કુંકારાવ-વડીયા (6) ધારી (7) ખાંભા (8) રાજુલા (9) જાફરાબાદ (10)
સાવરકુંડલા (11) બગસરા
|
|
3.
|
આણંદ
|
આણંદ
|
(1) આણંદ (2) બોરસદ( 3) ખંભાત (4)
પેટલાદ (5) સોજિત્રા (6) ઉમરેઠ (7) તારાપુર (8)
આંકલાવ
|
|
4.
|
બનાસકાંઠા
|
પાલનપુર
|
(1) પાલનપુર (2) વાવ (3) થરાદ (4)
ધાનેરા (5) ડીસા (6) દિયોદર (7) કાંકરેજ (8) દાંતા (9)
વડગામ (10) અમીરગઢ (11) દાંતીવાડા (12) ભાભર
|
|
5.
|
ભરૂચ
|
ભરૂચ
|
(1) ભરૂચ (2) આમોદ (3) અંકલેશ્વર (4) વાગરા (5) હાંસોટ (6)
જંબુસર (7) ઝગડીયા (8) વાલીયા
|
|
6.
|
ભાવનગર
|
ભાવનગર
|
(1) ભાવનગર (2) બોટાદ (3) ગઢડા (4) વલભીપુર (5) ઉમરાળા (6) શિહોર (7) ઘોઘા (8) ગારીયાઘાર (9) પાલિતાણા (10)
તળાજા (11) મહુવા
|
|
7.
|
દાહોદ
|
દાહોદ
|
(1) દાહોદ (2) લીમખેડા (3) દવગઢબારીયા
(4) ગરબાડા (5) ધાનપુર (6) ઝાલોદ (7) ફતેપુરા
|
|
8.
|
ડાંગ
|
આહવા
|
(1) ડાંગ
|
|
9.
|
ગાંધીનગર
|
ગાંધીનગર
|
(1) ગાંધીનગર (2) દહેગામ (3) માણસા (4) કલોલ
|
|
10.
|
જામનગર
|
જામનગર
|
(1) જામનગર (2) ઓખામંડળ (3) કલ્યાણપુર
(4) ખંભાળીયા (5) ભાણવડ (6) લાલપુર (7) કાલાવડ (8) જામજોધપુર
(9) ધ્રોલ (10) જોડીયા
|
|
11.
|
જુનાગઢ
|
જુનાગઢ
|
(1)જુનાગઢ (2)માણાવદર (3)વંથળી (4)ભેંસાણ (5)વિસાવદર (6)કેશોદ (7)મેંદરડા (8)માંરોળ (9)માળીયા (10)તાલાળા (11) વેરાવળ (12) ઉના (13) કોડીનાર (14) સુત્રાપાડા
|
|
12.
|
ખેડા
|
નડીઆદ
|
(1) ખેડા (2) નડીઆદ (3) વીરપુર (4) કપડવંજ (5) બાલાસિનોર (6) માતર (7) કઠલાલ (8) ઠાસરા (9) મહુધા (10) મહેમદાવાદ
|
|
13.
|
કચ્છ
|
ભુજ
|
(1) ભુજ (2) લખપત (3) અબડાસા
(નલીયા) (4) નખત્રણા
(5) માંડવી (6) મુંદ્રા (7) અંજાર (8) ભચાઉ
(9) રાપર (10) ગાંધીધામ
|
|
14.
|
મહેસાણ
|
મહેસાણા
|
(1) મહેસાણા (2) સતલાસણ (3) ખેરાલુ (4) વડનગર (5) વિસનગર (6) વિજાપુર (7) કડી (8) બહુચરાજી (9) ઉંઝા
|
|
15.
|
નર્મદા
|
રાજપીપળા
|
(1) નાંદોદ (રાજપીપળા) (2) તીલકવાડા (3)
ડેડીયાપાડા (4) સાગબારા
|
|
16.
|
નવસારી
|
નવસારી
|
(1) નવસારી (2) જલાલપોર (3) ચીખલી (4) ગણદેવી (5) વાંસદા
|
|
17.
|
પંચમહાલ
|
ગોધરા
|
(1) ગોધરા (2) ખાનપુર (3) કડાણા (4) સંતરામપુર (5) લુણાવાડા
(6) શહેરા ((7) મોરવા (હડફ) (8) ઘોઘંબા (9) કાલોલ (10) હાલોલ (11) જાંબુઘોડા
|
|
18.
|
પાટણ
|
પાટણ
|
(1) પાટણ (2) સાંતલપુર (3) રાધનપુર
(4) સમી (5) ચાણસ્મા (6) હારીજ (7) સિધ્ધપુર
|
|
19.
|
પોરબંદર
|
પોરબંદર
|
(1) પોરબંદર (2) રાણાવાવ (3) કુતીયાણા
|
|
20.
|
રાજકોટ
|
રાજકોટ
|
(1) રાજકોટ (2) માળિયામિયાણા (3) મોરબી
(4) ટંકારા (5) વાંકાનેર (6) પડધરી (7) લોધિકા (8) કોટડા સાંગાણી
(9) જસદણ (10) ગોંડલ (11) જામકંડોરણા (12) ઉપલેટા (13) જેતપુર (14) ધોરાજી
|
|
21.
|
સાબરકાંઠા
|
હિંમતનગર
|
(1) હિંમતનગર (2) ખેડબ્રહ્મા (3) વિજયનગર (4) ઇડર (5) ભિલોડા (6) મેઘરજ (7) મોડાસા (8) માલપુર (9) પ્રાંતિજ (10) બાયડ (11) વડાલી (12) ધનસુરા (13) તલોદ
|
|
22.
|
સુરત
|
સુરત
|
(1) સુરતશહેર (2) ચોર્યાસી (3) ઓલપાડ (4) કામરેજ (5) માંગરોળ (6) માંડવી (5) ઉમરપાડા (6) બારડોલી (7) મહુવા (8) પલસાણ
|
|
23.
|
સુરેન્દ્રનગર
|
સુરેન્દ્રનગર
|
(1) વઢવાણ (2) લીંબડી (3) સાયલા (4) ચોટીલા (5) મૂળી (6) હળવદ (7) ધ્રાગધ્રા (8) દસાડા (9) લખતર (10) ચૂડા
|
|
24.
|
તાપી
|
વ્યારા
|
(1) વ્યારા (2) સોનગઢ (3) ઉરછલ (4) નિઝર (5) વાલોડ
|
|
25.
|
વડોદરા
|
વડોદરા
|
(1) વડોદરા (2) સાવલી (3) વાઘોડિયા (4) પાદરા (5) કરજણ (6) શિનોર (7) ડભોઇ (8) નસવાડી (9) સંખેડા (10) જેતપુર- પાવી (11) છોટાઉદેપુર
(12) કંવાટ
|
|
26.
|
વલસાડ
|
વલસાડ
|
(1) વલસાડ (2) પારડી (3) ધરમપુર (4) ઉમરગામ (5) કપરાડા
|
નોંઘઃ 1.ગુજરાતમાં કુલ 26 જિલ્લાઓ અને 225 તાલુકાઓ છે.
2. અમદાવાદ જિલ્લાનો સિટી તાલુકો ઔડા( અમદાવાદ શહેરી વિકાસ સત્તામંડળ) માં
વિલીન
થઈ ગયો છે.
